Muggenbeten. Waarom ik en niet een ander?

Wetenschappers zijn op zoek naar datgene wat muggen zo aantrekt bij een bepaald persoon, terwijl deze dorstige bloedzuigertjes een ander persoon zo maar voorbijzoemen. Wat maakt jou zo geliefd? 

Wat heeft men ontdekt?

Op meer dan vijftig meter kan een mug jouw lichaamsgeur onderscheiden en zich specifiek aangetrokken voelen tot jouw ‘parfum’.  Onderzoekers aan Johns Hopkins University hebben gezocht naar de geurprofielen van mensen die hen aantrekkelijk maken  voor de Anopheles gambiae, een Afrikaanse mug die malaria overbrengt. Het werk toont voor het eerst aan dat muggen meerdere mensen kunnen onderscheiden in een grote ruimte. Mijn zus is bijzonder gevoelig voor muggenbeten. Zij hoort tot de soort mensen die onderzocht worden om te weten te komen waarom muggen hen zo aantrekkelijk vinden. Het gaat om geuren. Dat is duidelijk. Muggen zijn opvallend goed in het detecteren van aantrekkelijke plaatsen van het lichaam, zelfs op afstand, zegt Diego Giraldo, een neurowetenschapper in dat onderzoek aan Johns Hopkins University.


Een groter wordend probleem

Zijn muggenbeten van belang? Toch wel. Vooral in tropische gebieden spelen deze insecten een zeer grote rol in de verspreiding van infecties. Jaarlijks sterven vele duizenden aan malaria bijvoorbeeld. Maar door het opwarmen van het klimaat schuift ook de insectenpopulatie op naar het noorden en naar het zuiden, weg van de tropische gebieden.

De invloed van de lichaamsgeur

Dat de geur een grote rol speelt, is een zekerheid. Maar wat precies is nog niet helemaal ontrafeld. De lichaamsgeur, waarvan de carboxylzuren van het menselijk zweet blijkbaar  belangrijk zijn, is de basis. Parfums van zepen of ander producten kunnen een versterkende of een remmende invloed hebben op de aantrekkelijkheid. De persoonlijke lichaamschemie speelt een grotere rol dan de zepen die gebruikt worden. Menselijke geuren zijn bijzonder complex en moeilijk te ontwarren. Dit maakt het onderzoek natuurlijk niet gemakkelijker. Insecten zijn eveneens aangetrokken door acetoïne dat door micro-organismen op de huid wordt aangemaakt. Het microbioom van de huid bepaalt hoe aantrekkelijk we zijn voor muggen, beweert Rankin-Turner, die ook meewerkte aan dit onderzoek.

Hoe muggen afweren?

Producten met een kokosgeur: deze geur blijkt muggen het meest af te schrikken.
Hier is het vermelden van een muskietennet om te slapen op zijn plaats.
Zeep die limoneen bevat, stoot muggen af. Maar uit de praktijk blijkt dat dit niet voor al de zepen met limoneen geldt. Omdat het resultaat afhangt van je persoonlijke lichaamsgeur, moet je experimenteren met verschillende zepen om te zien welke voor jou het beste werkt.
Blijkbaar voelen muggen zich aangetrokken door donkere kleding. Dan is het dragen van lange mouwen en lichtgekleurde kleding aangewezen.
Experts raden DEED aan als je van plan bent om naar streken te reizen waar door muggen overgebrachte ziekten endemisch zijn.
Citroen eucalyptusolie is een natuurlijk middel dat eveneens werkt. Maar het moet wel regelmatig aangebracht worden om effect te hebben.

Een alarmerende opmerking

Een vriend van mij maakte een bijzonder interessante opmerking. ‘Vroeger moest ik in de zomer een product kopen om al de insecten van de voorruit en de lampen van mijn auto af te krijgen als ik mijn auto waste. Nu zie ik geen insecten meer op de voorruit plakken, of toch heel weinig…’  
Precies een grote verschuiving in de insectenwereld. Waar zijn de vlinders naar toe?

De zoektocht naar een middel tegen muggenbeten is nog steeds in volle gang. Wellicht ligt het geheim in het microbioom van de menselijke huid en zouden specifieke probiotica wel eens een grote hulp kunnen zijn om mensen te beschermen tegen muggenbeten.